JAK ZAPROJEKTOWAĆ KUCHNIĘ? CZ. I

Mówi się, że kuchnia to jedno z najbardziej wymagających pomieszczeń pod kątem projektu. Ja całkowicie się z tym zgadzam bo z jednej strony, jest to miejsce w którym musi się zmieścić sporo sprzętów wraz z linią produkcyjną, a z drugiej, musi cieszyć oko, tym bardziej że właśnie w kuchni są najlepsze imprezy. Przynajmniej u nas.

Projekt kuchni można potraktować jak układankę, do której najpierw zbieramy wszystkie potrzebne elementy, a później rozkładamy wg potrzeb i możliwości, mając na uwadze stronę estetyczną. Poniższa instrukcja jest zbiorem moich doświadczeń na przestrzeni ostatnich 12 lat, w czasie których zaprojektowałam kilkadziesiąt, jeśli nie kilkaset kuchni.

A więc, od czego zacząć?

#1. INSPIRACJA

Każdy projekt zaczynam od inspiracji. Przeglądam tablice Pinterest, rzucam okiem na Instagrama – te kilka znalezionych zdjęć, pomagają mi określić kierunek i klimat wnętrza. To nie musi być nic konkretnego, wystarczy kolor mebli, uchwyt który przykuł mój wzrok, lub lampa nad wyspą. Moje inspiracje gromadzę w jednym folderze – co jakiś czas do nich wracam i upewniam się że trzymam się wybranego wcześniej stylu. Inspiracja daje również  fajną siłę napędową, dzięki której nie myślę o pracy jaka mnie czeka, tylko o efekcie który mam już w głowie.

#2. POMIAR

Kolejny krok to pomiar kuchni. Sprawdzam długość każdej ściany i każdego załamania. Otwory okienne i drzwiowe, wysokość parapetu i wysokość całego pomieszczenia. Rozglądam się za mediami: wodą i odpływem, gazem (jeśli jest) oraz gniazdkami elektrycznymi i włącznikami światła. Zwracam również uwagę na wszelkie inne elementy związane z pomieszczeniem, np. kratki wentylacyjne czy rury c.o. Łatwiej jest jeśli kuchnia jest pusta, bo pomiar idzie sprawniej. Jeśli jednak są meble, muszę się trochę po gimnastykować, ale wszystko jest do zrobienia.
Aby wykonać pomiar wystarczy metr lub dalmierz, kartka papieru i ołówek.

Kiedy mam już zwymiarowaną kuchnię, wszystkie informację przenoszę do programu do kreślenia. Jeśli chcecie zaprojektować swoją kuchnię, to szkoda czasu na naukę jakiegokolwiek programu – wystarczy papier milimetrowy i skalówka lub linijka, by odwzorować kształt pomieszczenia.

#3. PLANOWANIE

Mając już rzut kuchni, zaczynam układać meble. Zastanawiam się wzdłuż których ścian je postawię, przyjmując, że większość z nich ma głębokość 60cm. Jeśli kuchnia jest duża planuję półwysep lub wyspę, pamiętając, że przejście pomiędzy zabudową powinno mieć co najmniej 90cm. Pod ręką mam również listę urządzeń, które powinny znaleźć się w kuchni. Z reguły na liście jest:

• chłodziarko- zamrażarka
• piekarnik
• zmywarka
• zlewozmywak
• płyta
• okap

Zdarza się jednak, że lista jest dużo bardziej rozbudowana i zawiera: dodatkowy piekarnik parowy, kuchenkę mikrofalową, ekspres do zabudowy, młynek do odpadów, szufladę do podgrzewania naczyń, filtr odwróconej osmozy, płyty grzewcze typu domino, chłodziarkę na wino czy dodatkową zamrażarkę. Wtedy podczas planowania kuchni ustawiam je w zabudowie, mając na uwadze poszczególne rozmiary urządzeń oraz ergonomię.

Zabudowę meblową zaczynam od postawienia wysokich elementów: chłodziarko – zamrażarkę często zestawiam z szafą na piekarnik. Jeśli jest więcej miejsca na wysokie elementy, projektuję ścianę gospodarczą, w której dodatkowo znajduje się miejsce na przechowywanie. Szafy ze sprzętem mają po 60cm szerokości, cargo wysokie 30cm lub 45cm.

W zabudowie niskiej planuję zlewozmywak, zmywarkę (dobrze jeśli są bezpośrednio obok siebie) i płytę grzewczą. Jeśli wcześniej nie umieściłam piekarnika w wysokiej zabudowie, to wstawiam go pod płytę. Mając na uwadze ergonomię, pilnuję by zlewozmywak był w niewielkiej odległości od lodówki, a płyta na końcu ciągu roboczego. W niektórych projektach te urządzenia są ułożone w jednej linii, w innych mają kształt litery L lub trójkąta. Odległości pomiędzy tymi urządzeniami wymusza wielkość kuchni, jednak warto by pomiędzy każdym z nich był fragment wolnego blatu. Bo te miejsca „pomiędzy” niezwykle ułatwiają prace w kuchni. Niska zabudowa to również szuflady (ich nigdy za mało) oraz szafki lub kolejne szuflady. To tutaj będzie przechowywane drobne AGD (blender, mikser) oraz kosze na śmieci (tym bardziej, jeśli pod zlewem jest zaplanowany młynek do odpadów lub filtr do wody).

Szerokości poszczególnych elementów są zróżnicowane: zmywarka ma 45cm lub 60cm, szafka pod zlew: 45cm, 60cm, 80cm, 90cm (mogą być również pośrednie w zależności od rozmiarów samej komory). Szuflady mogą mieć szerokość od 45cm do 120cm. Dla porządku, staram się trzymać trzech wymiarów: 60cm, 90cm, 120cm, jeśli jednak szerokość ściany wymusza na mnie wymiar szuflady 75cm to taką zaprojektuję (mając na uwadze, że ewentualny organizer w środku będzie miał luz z prawej i z lewej strony).

Jeśli meble kuchenne obejmują przynajmniej jeden narożnik, to od razu zastanawiam się z której strony będzie do niego dostęp, by nieopatrznie można go nie zablokować z obu stron.  Szafka narożna może mieć mechanizm magic corner,  lub półki le mans zwane potocznie „nerką”.  W mojej kuchni w szafce narożnej mam po prostu półkę i też się świetnie sprawdza.

Ostatnia sprawa to blendy, o których nie wolno zapomnieć. Blendy to pionowe listwy o szerokości od 3cm do 10cm,  które zapobiegają kolizji fortnów z innymi elementami (ściana, parapet okienny) lub między sobą. Montuje się je w narożnikach, oraz na początku i końcu zabudowy kuchennej.

PONIŻEJ KILKA MOICH PROJEKTÓW MAŁYCH I WIĘKSZYCH KUCHNI, Z RÓŻNYM UKŁADEM ZABUDOWY

#4. AGD DO ZABUDOWY CZY WOLNOSTOJĄCE?

Wybierając urządzenia, warto od razu zastanowić się czy będą to elementy wbudowane w meble (chłodziarko – zamrażarka, zmywarka, piekarnik) czy wolnostojące. Ja jestem fanką tego pierwszego rozwiązania, gdyż planując kuchnię nie musimy dla każdego urządzenia rezerwować kilku centymetrowych luzu z prawej i lewej strony. Dodatkowo cała zabudowa jest zwarta a fronty identyczne, co wygląda bardzo estetycznie. A co najważniejsze, w kuchni nie ma szczelin do których zawsze wpadają okruchy.

Mimo wszystko, są pewne urządzenia wolnostojące, które są piękne w swojej formie i należy je wyeksponować. Przykładem jest chłodziarka Smeg tutaj, czy kuchnia Stoves tutaj. Wybierając urządzenia warto się zastanowić na czym zależy nam najbardziej.

#5. MAM UKŁAD FUNKCJONALNY, CO DALEJ?

Mając rozrysowaną kuchnię na rzucie, znam już dokładny układ mebli i ustawienie urządzeń, a także mam określone wymiary poszczególnych elementów. Czas na widoki ścian.
Widoki określają wysokość poszczególnych elementów: zabudowy lodówki, poziom blatu roboczego, przestrzeni pomiędzy blatem a szafkami wiszącymi i wysokość samych szafek wiszących. Dodatkowo dają obraz podziału frontów i ewentualną sugestię wprowadzenia poprawek. Patrząc na widoki ścian, od razu wiadomo, gdzie powinny znaleźć się media.

Wysoka zabudowa (na chłodziarko-zamrażarkę, piekarnik) nie ma ściśle określonego rozmiaru (z wyjątkiem niszy wewnątrz na samo urządzenie). Dlatego najczęściej dostosowuję ją do potrzeb inwestora, wysokości pomieszczenia i kompozycji. Poziom blatu roboczego określam na podstawie wzrostu właścicieli (mając również na uwadze poziom parapetu okiennego, jeśli znajduje się w linii zabudowy). Proszę inwestorów by przyjrzeli się swojej aktualnej kuchni i zdecydowali czy blat jest na odpowiedniej wysokości, czy jednak za nisko. Poziom blatu określają trzy wartości, z czego dwie są zmienne: cokół (lub nóżki) 10cm – 15cm, oraz grubość blatu od 2cm. Wysokość frontu meblowego jest zawsze stała i ma 72cm.

Szafki wiszące, w zależności od sposobu otwierania – tradycyjnie na bok, lub uchylne, mają różne wysokości frontów. Te pierwsze mają pełną dowolność, te drugie nie powinny przekraczać h.60cm z uwagi na wygodę użytkowania.  Konkretne układy frontów (pionowe bądź poziome) pasują do różnych kuchni. Wysokość zawieszenia szafek, to wartość w przedziale od 55 do 65cm i w tej kwestii, również proszę właścicieli o ocenę na podstawie aktualnie użytkowanej kuchni.

PONIŻEJ WIDOK KUCHNI Z ROZPISANYMI WYSOKOŚCIAMI, POSZCZEGÓLNYCH ELEMENTÓW ZABUDOWY

#6. MEDIA

Kolejny krok to rozrysowanie mediów – planuję je tak, by z jednej strony pasowały do urządzeń, z drugiej był do nich łatwy dostęp bez demontażu mebli. O czym należy pamiętać?

• większość urządzeń ma wtyczkę, wyjątkiem jest płyta indukcyjna i niektóre okapy – te podłącza się na kostkę;
• płyta indukcyjna potrzebuje zasilanie 380V (jest niewiele modeli które pracują na 230V)
• zasilanie do zmywarki musi być zawsze obok urządzenia, a nie za nim. Zmywarka jest na pełną głębokość zabudowy i nawet najmniejsza wtyczka ją odepchnie od ściany;
• gniazdka robocze planuję od 12-15cm powyżej poziomu blatu;
• do większości chłodziarko – zamrażarek typu side –by – side, potrzebna jest woda do kostkarki, należy o tym pamiętać;
• oświetlenie podszafkowe może mieć włącznik ze ściany, lub od spodu szafki (sensor, przełącznik)

PONIŻEJ SCHEMAT ROZPLANOWANIA MEDIÓW W KUCHNI

#6. OŚWIETLENIE

Kuchnia to jedno z tych pomieszczeń w domu, które musi być bardzo dobrze doświetlone. Obowiązkowo planuję dwa obwody, trzeci, jest opcjonalny:

• obwód I:  ogólny, należą do niego lampy sufitowe, które rozświetlają całe pomieszczenie
• obwód II: roboczy, to oprawy lub pas led wbudowany w wieniec dolny szafek wiszących. Ich zadaniem jest dobre doświetlenie blatu roboczego. Jeśli w kuchni nie ma szafek wiszących, planuję kinkiety na ścianie.
• obwód III: dekoracyjny, to obwód którego zadaniem jest delikatne rozświetlenie kuchni, tak by po zmroku nie było w niej zupełnie ciemno. Sprawdza się szczególnie gdy domownicy spędzają czas w salonie.

PONIŻEJ ZDJĘCIE POKAZUJĄCE RÓŻNE RODZAJE OŚWIETLENIA W KUCHNI

Kiedy mam już rysunek techniczny całej kuchni, wracam do moich inspiracji – teraz czas na wybór materiałów, kolorów i dodatków. Jednak ten temat jest na tyle szeroki, że napiszę o tym następnym razem: jaki materiał wybrać na fronty, co na blat, kuchnia z uchwytami czy bezuchwytowa i co na podłogę.

Na koniec jeszcze kilka wskazówek, dzięki którym nie popełnisz błędu projektując swoją kuchnię:

1. Jeśli będziesz mieć w swojej kuchni płytę gazową, to pamiętaj jej ruszt ma wysokość od 3 do 5cm. Warto to wziąć pod uwagę przy określaniu poziomu blatu roboczego.
2. Decydując się na lodówkę typy side-by-side należy mieć na uwadze jej wymiar: szerokość 91cm, głębokość 70cm, oraz luzy z każdej ze stron. Taka lodówka musi mieć wysunięte frotny względem zabudowy i nie może stać bezpośrednio przy ścianie, gdyż drzwi mają kąt otwarcia 160 stopni. Większość z nich ma dozownik z wodą i kostkarkę, do której należy zaplanować przyłącze wody.
3. Planując piekarnik i kuchenkę mikrofalową w wysokiej zabudowie, pamiętaj aby dolna krawędź kuchenki nie była wyżej niż 140cm. Można tu uzyskać wstawiając piekarnik kompaktowy (wys. 45cm) na poziomie blatu, lub tradycyjny piekarnik (h.60cm) obniżony o ok. 15cm.
4. Zlew podwieszany akceptuje tylko blat kamienny, kompozytowy lub konglomeratowy. Laminat lub drewno nie wytrzyma wody.

To już wszystko, mam nadzieję że moja instrukcja i wszystkie wskazówki będą pomocne w zaprojektowaniu kuchni. Jeśli pominęłam jakikolwiek element tej układanki, lub jeśli nasuwają się Wam pytania, napisz w komentarzu – postaram się pomóc. 

JEŚLI INTERESUJE CIĘ TEMAT SAMODZIELNEGO PROJEKTU KUCHNI, TO ZAPISZ SIĘ NA LISTĘ OSÓB ZAINTERESOWANYCH MOJĄ NOWĄ PUBLIKACJĄ: WORKBOOK KUCHNIA. PROJEKT KROK PO KROKU.